23 dec Controle

Eens in de twee jaar wordt elk bedrijf gecontroleerd door QLIP. Velen van u ervaren dit als een stresstest waarvan de uitkomst op voorhand niet zeker is. Ik ga geen voorbeelden noemen waar het mis kan gaan. U heeft ze allemaal vast wel eens gehoord. Wel zie ik dat deze controle steeds zwaarder wordt en verschuift van visueel naar administratief. Sommige veehouders ervaren een NVWA-controle als prettiger.

Doel voorbij

Ons doel, eersteklas melk die onberispelijk is geproduceerd, zijn we al lang voorbij. De afgelopen jaren zijn de leveringsvoorwaarden steeds verder verzwaard; het is nu zelfs zo dat na een her-controle, waarbij een door de controleur geconstateerde tekortkoming nog steeds als onvoldoende wordt beoordeeld, melkweigering volgt. De emoties kunnen dan hoog oplopen. Vooral omdat het doel, eerste klas melk die onberispelijk is geproduceerd, meestal niet het probleem is. Het zou beter zijn hier een knip te maken; zolang de melkkwaliteit niet in het geding is, wordt samen met de veehouder een plan van aanpak gemaakt. Natuurlijk moet dit plan wel realistisch zijn en uitvoerbaar, ook met de slechte prijzen van het afgelopen jaar, en zelfs als er investeringen worden gevraagd.

Beleid

Als we deze QLIP-controle doortrekken naar het beleid en de ‘bedrijfsvoering’ van staatssecretaris Van Dam, zou hij al lang geen boer meer zijn. Nederland gaat, als er niet heel snel, heel drastisch wordt ingegrepen, voor het derde jaar op rij door het fosfaatproductieplafond. Als QLIP zware overtredingen constateert, komt vaak ook de NVWA bij de veehouder langs om een financiële sanctie op te leggen. Dit staat ook Van Dam te wachten. Maar daarbij moet wel worden opgemerkt dat voordat dit kan gebeuren hij waarschijnlijk al weg is, aangezien er volgend jaar verkiezingen zijn. Voor het gemak gaan we er dan vanuit dat hij niet voortijdig het veld hoeft te ruimen.

Plan

Om het tij te keren zijn wij als sector in gesprek om met een plan van aanpak te komen, zodat derogatie voor 2017 kan worden behouden en we daarna nog met Europa in gesprek kunnen blijven voor nieuwe derogatie. Het is heel zuur dat wij als NMV, hiervoor hebben gewaarschuwd, en nu worden gevraagd dit probleem mee op te lossen. En het is nog maar de vraag of het allemaal gaat lukken. In het afgelopen jaar zijn we in een melkcrisis gestort, zwaar gehavend geraakt en als aangeschoten wild worden we nu in de volgende derogatieronde meegezogen.

Uitkomst

De uitkomst is en blijft voorlopig ongewis. Deze situatie trekt een zware wissel op vele boerengezinnen. Het water staat hen aan de lippen. Om derogatie te redden is samenwerking tussen alle sectoren nodig. Laten we hopen dat de controle door de Europese Commissie in Brussel goed uitpakt. Zeker is dat als de melkproductie door deze maatregel wordt beperkt, de handel nerveus wordt en de prijzen omhoog gaan. Dit is ook nodig want Inkomen daar draait ’t om!