03 mrt Wopke Hoekstra heeft gelijk: het regeerakkoord moet opengebroken worden… en we beginnen bij het hoofdstuk landbouw, stikstof en natuur!

Het is niet de eerste de beste. Integendeel, niemand minder dan Minister van Buitenlandse Zaken en vicepremier Wopke Hoekstra gooit een steen in de vijver: ‘Er is nu zoveel aan de hand. De wereld staat op z’n kop. Dat betekent dat het kabinet terug naar de tekentafel moet,’ zo stelt de bewindsman in De Telegraaf deze week.

Hoekstra heeft gelijk. Het is niemand ontgaan. Het regeerakkoord van Rutte IV heeft astronomische bedragen opgenomen voor het hoofdstuk natuur en stikstof. Dertig miljard!!! En die dertig miljard gaat besteed worden aan onder andere het massaal opkopen – soms gedwongen sluiten – van Nederlandse veehouderijbedrijven. Zoals melkveebedrijven waarvan de koeien weer net zoals elk voorjaar de weilanden van ons Hollandse landschap in rennen met de gekste bokkensprongen.
Voor een ander deel worden de miljarden gebruikt om meer dan 150.000 hectare landbouwgrond – waar we bijvoorbeeld graan op verbouwen – geheel of gedeeltelijk uit productie te nemen.

De coalitiepartijen ‘tekenden’ voor deze astronomische bedragen en een gigantische aanslag op de Nederlandse voedselproductie, toen het besef over de kwetsbaarheid van de Europese voedselvoorziening nog niet doorgedrongen was. Oudere boeren die wel eens zeiden ‘er moet eerst weer een oorlog komen…en dan zien ze in de politiek weer hoe belangrijk landbouwgrond en boeren zijn..’, werden vaak minzaam aangehoord, maar niet serieus genomen…. De natuur gaat voor… En nu ís er oorlog in Europa. En nu hébben we te maken met twee landen die voor de wereldvoedselvoorziening cruciaal zijn. De graanschuren van de wereld staan in brand. Import van Russisch- en Oekraïens graan kan voor Europa wel eens jaren stil komen te liggen. De prijzen stijgen nu al spectaculair. China schijnt nu al claims op voorheen voor Europa bedoelde graanproductie van Rusland en Oekraïne te hebben gelegd.
Nog maar een paar maanden nadat Frans Timmermans met zijn ‘green deal’ en van ‘farm to fork’- ideeën kwam – waar het over van alles gaat behalve over het in stand houden van de voedselproductie en voedselzekerheid – maakt de voorzitter van de Europese Commissie, mevrouw Ursula von der Leyen, de voedselzekerheid tot topprioriteit van de EU. En zij heeft gelijk: voor de geopolitieke machtsverhoudingen is het cruciaal.

Het openbreken van het Regeerakkoord voor het hoofdstuk landbouw kan simpel als volgt:

• We focussen ons uitsluitend op het in de Europees vereiste staat brengen van onze mooie Natura 2000-gebieden. Voor alle 165 gebieden is 4 jaar geleden door wetenschappers en de provincies vastgesteld dat er niets op uitsterven staat en dat met maatregelen binnen die gebieden – ander beheer en vooral ook aanpassingen in de hydrologie (waterpeil aanpassen e.d.) – de Europese instandhoudingsverplichtingen kunnen worden nagekomen. Met een paar miljard is dat te realiseren.
• Er worden dus geen boerenbedrijven opgekocht en onteigend en landbouwgrond blijft landbouwgrond. We houden onze voedselproductie tenminste op peil en we kijken of er her en der voor natuur bestemde gronden, die nog niet daarvoor zijn ingericht, kunnen blijven inzetten voor de voedselproductie.
• We focussen op innovaties in de veehouderij en akkerbouw om juist de productiviteit te verhogen op een duurzame manier. Daar besteden we een paar miljard aan.

Met dit plan besparen we zo’n 25 miljard. En dat geld zou ik bestemmen voor:

• Het bekostigen van een zeer ruimhartige opvang van Oekraïense oorlogsvluchtelingen.
• Voor een ongekende versterking van het Nederlandse leger.

Het speelkwartier is over: filosoferen over 10 duizenden hectares nieuwe natuur op vruchtbare landbouwgronden en over halvering van de veestapel is er niet meer bij.