16 sep NMV reageert op de mestbrief van Minister Wiersma

De NMV heeft kennisgenomen van de mestbrief die minister Wiersma afgelopen vrijdag naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. De inhoud bestuderende is onze afdronk hiervan voorzichtig positief, doch bezorgd.

Hoopvolle punten
De brief bevat ontegenzeglijk voornemens en aanknopingspunten voor de melkveehouderij om een aantal problemen structureel te kunnen oplossen. Een aantal daarvan zijn helaas niet “morgen” te realiseren. Sommige echter zouden volgens de NMV sneller kunnen.

Gasvormige verliezen
Een aanpassing van de correctiefactor voor gasvormige verliezen uit rundveedrijfmest, kan snel ruimte bieden voor extra mestplaatsing op het eigen bedrijf, zonder dat de gebruiksruimte wordt overschreden. Helaas wordt deze aanpassing pas in 2025 doorgevoerd. NMV dringt erop aan om dit eerder in te voeren zodat voor 2024 ook met de aangepaste correctie kan worden gerekend. De wetenschap is hier al lang helder over, en vormt dus geen belemmering om per direct een aangepaste excretietabel door te voeren, waarbij ook een verhoging naar 20% op basis van de beschikbare data zeer verdedigbaar is. Dit zou de pijn van de knellende plaatsingsruimte van 2024 al een stuk kunnen verzachten.

Aanpassing Nitraatrichtlijn
Bij de voorgenomen aanpassing van de Nitraatrichtlijn moet vol worden ingezet om het dertigjarig juk van 170 kg N/ha af te werpen, waar nu nog het volledige landbouwareaal onder gebukt gaat. De onderbouwing hiervoor is waterdicht, maar de Europese molens draaien langzaam.

Renure
Ook de toelating van Renure biedt mogelijkheden, maar laat nog steeds op zich wachten. De potentie ervan staat of valt echter wel met de definitie van wat “Renure” is. De Europese Commissie heeft een aantal voorwaarden benoemd die een succesvolle toepassing van Renure in de weg staan, waaronder de beperking tot slechts drie toegelaten technieken en de eisen op het gebied van afwezigheid van pathogenen. Die voorwaarden kunnen en moeten van de baan om Renure tot een succes te maken.

Aanpassing kwetsbare gebieden
Wellicht de meest kansrijke in het rijtje, voor een structurele verbetering van het mestbeleid, is een nieuwe aanwijzing van kwetsbare gebieden. Lang geleden heeft Nederland haar volledige grondgebied als kwetsbaar aangewezen,  wat niet nodig is en herzien kan worden. Dit kan per direct, de Nitraatrichtlijn biedt hier uitdrukkelijk ruimte voor. Buiten de kwetsbare gebieden krijgt Nederland weer de regie en kan daar oa zelf de gebruiksnormen bepalen of besluiten kunstmest te vervangen door dierlijke mest. Ook hier is de wetenschap duidelijk over.

De NMV heeft veel kennis binnen handbereik en wil de minister nadrukkelijk de helpende hand reiken om deze en andere oplossingen snel en goed onderbouwd vorm te geven. Oplossingen waar ook andere sectoren mee uit de voeten kunnen en waarbij eventuele lasten en perspectieven eerlijk en evenredig verdeeld worden.

Korte termijn
Voor de korte termijn houden wij ons hart echter vast voor de gevolgen van het reeds bestaande beleid. De brief biedt helaas te weinig houvast om de aangroeiende stoppersgolf te breken. Met andere organisaties delen wij de zorg dat veel melkveebedrijven de hoge kosten voor met name mestafzet niet zullen overleven, zeker voor 2025, wanneer de derogatie nog verder wordt afgebouwd. Er MOET verlichting komen, anders is de voorgenomen brede beëindigingsregeling voor 2026 waarschijnlijk niet meer nodig. Dan is de bedoelde reductie al vooraf een feit door de stoppers die het slagveld op de mestmarkt van 2025 financieel niet zullen overleven.

We realiseren ons echter dat minister Wiersma een politieke erfenis heeft meegekregen van meerdere voorgaande kabinetten, die niet “even snel” te herstellen is. Een schip wat al op ramkoers ligt, is nu eenmaal niet eenvoudig te keren. Toch worden punten genoemd die sneller kunnen en moeten.

We moedigen de minister dan ook aan om hier voortvarend mee door te werken en dringen er nogmaals op aan om middels structureel overleg met de sector verder te werken aan een snelle doch goed onderbouwde invoering van maatregelen die een oplossing kunnen bieden aan de acute problemen.