05 mei Column uit 2010 over gevolgen fosfaatplafond, de vooruitziende blik van NMV
September 2010
Sturingselementen na 2015
Samen met onze vice-voorzitter heb ik onlangs een gesprek gehad op het ministerie over sturingselementen na 2015. De vraag die men zich op het ministerie stelt, is of er een volumebeleid moet komen na 2015. En zo ja, hoe moet die er uit zien. Doordat er op dit moment nog geen nieuw kabinet is, staat deze ontwikkeling even stil, maar een nieuwe minister zal dit snel weer oppakken.
Als alles doorgaat zoals gepland, verdwijnt in 2015 de melkquotering en verdwijnen ook de dierrechten in de intensieve veehouderij. Welke gevolgen heeft dat voor het aantal stuks vee dat in Nederland gehouden wordt? Komt er een explosieve groei, of valt dat wel mee? De belangrijkste vraag is: hoe blijft Nederland binnen zijn milieugebruiksruimte? Ruimte wat betreft fosfaatplaatsing, ammoniakuitstoot en uitstoot van broeikasgassen.
Deze vraag blijkt veel actueler te zijn dan verwacht: we zitten er nu al boven!!! Nederland heeft met Brussel afgesproken dat de fosfaatproductie in Nederland niet hoger mag zijn dan de fosfaatproductie van 2002. Deze afspraak is onderdeel van het 4e Nitraatactieplan en dus voorwaarde voor het verkrijgen van de derogatie. De fosfaatproductie van 2008 blijkt echter al boven dit niveau te liggen. Minimaal weliswaar, maar het ligt er boven. En Brussel weet dit ook. De reactie is zeer eenvoudig: Nederland moet zich aan de afspraken houden, dus zorg maar dat de fosfaatproductie zakt.
De stijging van de fosfaatproductie is overigens goed te verklaren. Het melkquotum is vanaf 2006 ieder jaar verruimd en zoals van Nederlandse melkveehouders verwacht mag worden, melken we dat ieder jaar vol. Het aantal stuks vee dat daar voor nodig is, groeit dus mee. Het aantal kippen, varkens en geiten blijkt echter ook gegroeid. Hier zijn waarschijnlijk veel latente rechten in gebruik genomen.
Op dit moment richt men zich nog vooral op het voerspoor. Door meer fosfaatarme grondstoffen in de brok te verwerken, zal de fosfaatopname en dus ook de uitstoot via de mest afnemen. De vraag is echter hoe lang dit voldoet. De quotumuitbreiding is ook in 2009 en 2010 doorgegaan en blijft doorgaan. Het aantal stuks vee blijft dus toenemen.
Hoewel niemand hier nog aan wil, zal er toch een nieuwe beperking moeten komen. In 2012 starten al weer de onderhandelingen voor het 5e Nitraatactieplan. Als Nederland niet aantoont zich te houden aan de afspraken komt een volgende derogatie serieus in gevaar. De fosfaatproductie is onderdeel van de onderhandelingen.
Deze ontwikkeling toont eens te meer aan, dat melkveehouders die denken straks als de melkquotering er vanaf is zonder beperking vol gas vooruit te kunnen zichzelf voor de gek houden. Er zullen nieuwe beperkingen komen en de investeringen zullen verschuiven van melkquotum naar zaken als grond, dier- en/of ammoniakrechten en emissiearme stallen, in het ergste geval volledig dicht, met een luchtwasser er op.
Column van Hans Geurts, voormalig voorzitter NMV, uit ledenblad Koebont 154, september 2010
Lees ook het NMV-rapport uit 2007: Afschaffing van de melkquotering: een historische vergissing!