Co de Roodt houdt van bramen en brandnetels 

Ruim 4 jaar geleden was de goedlachse Rotterdamse dame Co de Roodt (toen 83) ineens een internet-sensatie. Hoe dat kwam? Het KNMI kondigde extreem weer aan en internetsite Dumpert plaatste een screenshot van de Facebook-pagina van familie De Roodt met daarop de mededeling ‘Sneeuw barst nu echt los. Co de Roodt jongens, Co de Roodt!’ De Facebook-pagina van oma Co werd meer dan een half miljoen keer bekeken. Co werd een hit en ze werd lange tijd op straat herkend.

Toen ik onze minister van Natuur en Stikstof de afgelopen weken herhaaldelijk hoorde zeggen dat ingrijpende maatregelen – zelfs het onteigenen van boerengezinnen – onontkoombaar zijn omdat veel natuurgebieden ‘rood kleuren’, moest ik onwillekeurig aan oma Co de Roodt denken. Want als een minister zegt dat het code rood is voor veel natuurgebieden, dan is het zeer ernstig gesteld met onze natuur. Code rood staat voor extreem, grote impact op de samenleving en maatschappij-ontwrichtend. Maar zijn dat terechte kwalificaties voor de toestand van onze natuur? Dat valt zeer te betwijfelen. De feiten spreken een andere taal. Nog maar vier jaar geleden zijn alle 161 Natura 2000-gebieden door ecologen van de overheid met grote precisie doorgelicht. Onafhankelijke experts en wetenschappers werden daarbij ingeschakeld. Ik heb er een hobby van gemaakt om die 161 rapporten eens door te lezen. Conclusie: er is nergens sprake van code rood. Er zijn geen gebieden, geen te beschermen soorten en leefgebieden die op instorten staan. Als er sprake is van achteruitgang, dan wordt door experts gezegd dat met bepaalde maatregelen, in het beheer en in de waterhuishouding, die achteruitgang te stoppen is. De algemene conclusie van nog maar vier jaar geleden luidt: pas het juiste beheer toe en neem de juiste inrichtingsmaatregelen en de instandhouding is verzekerd. Ho, ho, hoor ik u denken, maar de stikstof dan? Die was er toen toch ook al? Jazeker. En daarvan zeggen diezelfde overheids-ecologen in die overheidsrapporten dat als je de natuurgebieden in de juiste conditie brengt (met name qua waterhuishouding) en het goede beheer op tijd uitvoert, dan zijn die gebieden ook bestand tegen meer stikstof-neerslag dan volgens de theoretische norm verantwoord zou zijn. Het pikante is dat de 161 rapporten waarin Co de Roodt niet voorkomt, officieel door de overheid zijn vastgesteld. Door veertien overheidsinstanties: twaalf provincies en twee ministeries.

En nu komt de minister dus met de onheilstijding van code rood: extreem en maatschappij-ontwrichtend. De komende maanden gaat duidelijk worden of de minister haar hand heeft overspeeld. Of heeft ze zoals wel vaker in de politiek gebeurt een soort van crisis gecreëerd om draconische maatregelen te kunnen rechtvaardigen? Overigens zou ik niet graag in de schoenen staan van die overheids-ecologen van nu die het omgekeerde moeten beweren dan wat zij zelf of hun collega’s vier jaar geleden deden. En hoeveel vertrouwen kun je in de overheid stellen als in vier jaar tijd het beeld over ‘de staat van de natuur’ zo drastisch verandert volgens diezelfde overheid?

De minister weet het al, want ze ziet langs de wegen steeds meer brandnetels en bramenstruiken. Dé tekenen dat het helemaal niet goed gaat met de natuur volgens de minister. Dat we inmiddels op elke straathoek een wolf tegen komen, wat zegt dat dan? Kunnen we dat dan ineens aanvoeren als hét bewijs dat het goed gaat met de natuur?

We moeten wegblijven van simplificaties en theoretische modellen. Gewoon ouderwets heel precies kijken, veldbezoeken, registreren, bodemmonsters nemen en goed analyseren. Als we dat doen weet ik bijna zeker dat we Co de Roodt niet in onze Natura 2000-gebieden zullen aantreffen. Behalve dan om bramen en brandnetels te plukken, want ze houdt namelijk van zelfgemaakt bramensap bij een boterham met brandnetelkaas!

Henk Bleker,
interim-voorzitter NMV