08 dec Het 7e actieprogramma nitraatrichtlijn: voor welk probleem een oplossing?
In het voorstel van het ministerie van LNV voor het 7e actieprogramma nitraatrichtlijn (7e AP) zit een grote hoeveelheid vanachter een bureau bedachte oplossingen voor veel niet bestaande problemen. De Nederlandse Melkveehouders Vakbond (NMV) is van mening dat de voorgestelde maatregelen van het ministerie in het 7e AP een grote aantasting zijn van het eigendomsrecht. Het is een onrealistisch en onbetaalbaar idee. Het is kostprijsverhogend en tast onze concurrentiepositie binnen de EU aan. Daarentegen zal het voorstel van NMV meerdere milieudoelen dienen waaronder betere waterkwaliteit en als extra bonus ook een forse klimaatreductie van CO2-uitstoot.
Wij prijzen de inzet van andere belangenbehartigers om de scherpe kantjes eraf te halen, maar wat nu naar Brussel gestuurd wordt is niet acceptabel voor NMV. ‘In het voorstel van het ministerie van LNV voor het 7e actieprogramma zit een grote hoeveelheid vanachter een bureau bedachte oplossingen voor veel niet bestaande problemen en kan direct in de vuilnisbak’, aldus NMV.
De maatregelen van het 7e Actieprogramma Nitraat zijn ondanks enkele wijzigingen, voor de bühne, onhaalbaar, onbetaalbaar en onrealistisch. Veel doelen worden al gehaald en verdere aanscherping van de regels is dan ook niet nodig. Dit geldt met name voor de hoeveelheid nitraat in het grondwater, het belangrijkste doel van de Richtlijn.
Uit verschillende onderzoeken met metingen, blijkt al jaren dat juist melkveebedrijven met derogatie voldoen aan de norm minder dan 50 mg/L N in grondwater.
Tot de droge zomers zaten alle regio`s onder de norm, maar door verdikking van de uitspoeling, achterblijvende groei door die droogte en daarmee een groter stikstof overschot, is er uitsluitend in de zand en lössregio tijdelijk een overschrijding van de norm. Het landelijk gemiddelde zit ver onder de norm.
Zie onderstaande tabel.
Gemiddelde nitraatconcentratie in water uitspoelend uit de wortelzone op derogatiebedrijven in de vier regio’s in de periode 2007-2020.
Bron: RIVM
Dierlijke mest zorgt voor een veel lagere nitraatuitspoeling, zoals ook uit onderzoek van WUR blijkt.
Uit onderzoek van de WUR blijkt dat de uitspoeling van nitraat in droogtegevoelige grasland bij gelijke hoeveelheid toegediende stikstofbemesting, daalt naarmate de stikstof in toenemende mate in dierlijke mest werd toegediend.
Dierlijke mest leidt tot minder uitspoeling
Daarnaast zorgt dierlijke mest voor het verhogen van het organische stofgehalte en daarmee een meer vruchtbare en weerbaardere bodem en dat is wat NMV van groot belang acht; een goede en gezonde bodem. Want een vruchtbare bodem, houdt het water beter vast en leidt tot minder uitspoeling van stikstof en fosfaat. Dierlijke mest verhoogt de organische stof in de bodem, welke weer een zeer positief effect heeft op het bodemleven en dus op de biodiversiteit. Maar ook zorgt het voor meer vastlegging van CO2. Dus dierlijke mest heeft vele voordelen op kunstmest.
Het Louis Bolk Instituut bevestigde recent nog wetenschappelijk de visie van NMV dat de bodem van gangbare landbouw beter presteert dan natuurbeheer van percelen op het gebied van bodemleven en uitspoeling. [1]
Uit het rapport; ‘Nitrate leaching from liquid cattle manure compared to synthetic fertilizer applied to grassland or silage maize in het Netherlands’ blijkt dat kunstmest meer uitspoelt dan verwacht.
Kunstmest en CO2-uitstoot
Een ander vervelende bijkomstigheid is dat voor het produceren van stikstofhoudende kunstmest veel aardgas nodig is. De landbouwsector kan aan de Nederlandse wens om minder aardgas te gebruiken een klimaatsteentje bijdragen door minder kunstmest te gebruiken maar meer dierlijke mest.
Derhalve pleit NMV ervoor om de hoeveelheid stikstof uit dierlijke mest voor derogatie bedrijven te verhogen tot 300 kg N/ha en de gebruiksnorm voor N-kunstmest met dezelfde hoeveelheid (50-70 kg N) te verlagen. Daarmee worden tegelijkertijd de nu optredende tekorten aan bemesting met fosfaat en kali gerepareerd; er is dan sprake van betere evenwichtsbemesting.
Bijkomend voordeel is dat er minder mest van de melkvee bedrijven hoeft worden afgezet met alle bijkomende extra CO2-uitstoot daarvan.
NMV is van mening dat de voorgestelde maatregelen van het ministerie in het 7e AP een grote aantasting zijn van het eigendomsrecht. Het is een onrealistisch en onbetaalbaar idee. Het is kostprijsverhogend en tast onze concurrentiepositie binnen de EU aan.
Daarentegen zal het voorstel van NMV meerdere milieudoelen dienen waaronder betere waterkwaliteit en als extra bonus ook een forse klimaatreductie van CO2-uitstoot.
Bovenstaande is naar de ministeries LNV en IenW en naar alle landbouwwoordvoerders van de Tweede Kamer gezonden.
[1] http://www.louisbolk.nl/actueel/combinatie-van-landbouw-en-natuurgraslanden-essentieel-voor-biodiversiteit-en